De waarheid over de bezuinigingen?

De regering bezuinigt vanwege de crisis
Overal hoor je het: door de banken- en eurocrisis moeten we bezuinigen. Daarom moet de regering Wilders de komende vier jaar 18 miljard besparen. Dit is niet waar. De 18 miljard bezuinigingen zijn een berekening van de Centraal Bureau van de Statistiek (CBS). Zij gaat ervan uit de de vergrijzing de komende tientallen jaren tot grotere kosten zal leiden. Vooral extra zorgkosten en extra AOW. Om deze kosten op te vangen moet er volgens het CBS door de regeringen ieder jaar 29 miljard minder worden uitgegeven. Een structurele bezuiniging heet dat. De 18 miljard van de regering zijn daar een deel van. Of de kosten voor de ouderenzorg zo hoog oplopen is feitelijk ook nog onderdeel van debat. Dat zijn meningen erg over verdeeld.
De crisissen hebben hier dus niet veel mee te maken. We gaan een probleem van te komende te dertig tot vijftig jaar proberen op te lossen in en tijd van economische crisis. Of dat nou zo handig en verstandig is?

De bankencrisis heeft Nederland toch veel geld gekost?
Dat valt ook nog te bezien. De banken hebben zich volstrekt onverantwoordelijk gedragen en bankpresidenten zijn inhalige figuren die zelfs in tijden van crisis enorme bonussen hebben opgestreken. Maar banken en verzekeraars hebben geld geleend van de overheid en zijn bezig om dat terug te betalen. Met rente. Dat heeft de staat dus geld opgeleverd.
De staat heeft de ABN-AMRO bank gekocht. Dat heeft geld gekost, maar daar staat het bezit van de bank tegenover. Op de balans kwam immers de bank te staan. Iedere econoom en politicus kon toen vertellen dat dat geen kostenpost was. Maar nu vertellen ze dat niet meer. Omdat het nu niet meer zo goed uitkomt.
Met die bank kun je van alles. Het had de huisbank van de staat kunnen worden. Het had en invsteringsbank kunnen worden, die, nu andere banken niet meer durven, investeert in bedrijven. Maar daar heeft de regering niet voor gekozen.
Wat heeft de staat dan wel geld gekost? De deeltijd WW. Bedrijven die dreigden om te vallen konden in plaats van mensen ontslaan deeltijd WW aanvragen. De werknemers bleven in dienst, maar de staat betaalde WW. Maar als de deeltijd WW er niet geweest was, waren deze mensen ontslagen en had het net zo goed WW gekost, en vermoedelijk langer.
Wat wel echt geld heeft gekost is de verkeerde raming van de economische groei. De regering van toen (Balkenende-Bos) verwachtte 2,5 procent groei, maar dat werd veel minder. De staat had echter wel al geld uitgegeven op basis van 2,5 procent economische groei.

En de Grieken dan?
De Griekse crisis gaat Nederland geld kosten. Griekenland zal zijn schulden niet kunnen betalen en de gehele Europese Unie draait daar voor op. Zo gaat het zijn, denk ik. Je kunt zeggen dat we dat niet moeten doen, zoals Wilders blijft roepen, maar dat is onrechtvaardig tegenover alle Grieken, die net als wij part noch deel hebben aan de eurocrisis. Bovendien, als je het niet doet blijft de crisis maar dooretteren, als een puist die je niet uitdrukt. In de huidige bezuinigingen is hier nog geen rekening mee gehouden. Gaat het slechter, dan moet er volgens het gedoogkabinet extra bezuinigd gaan worden.
Door de griekse crisis staat op dit moment de rente voor Nederlandse obligaties heel laag. Iedereen wil ze hebben. Opbrengst voor de staat: acht miljard per jaar.

Wij hebben nog niets gevoeld van de crisis
Dat zegt minister de Jager van financiën. De staat heeft de crisis opgevangen en nu moeten alle Nederlanders het gaan merken. Dit is niet waar. De Volkskrant van 17 september laat koopkrachtplaatjes zien van allerlei bevolkingsgroepen. Rijken, armen, mensen met en – zonder kinderen. Uit die plaatjes blijkt dat bijna iedereen er in 2009 op vooruit is gegaan. In 2010 en 2011 is iedereen er in koopkracht echter zo op achteruit gegaan dat de vooruitgang van 2009 volledig is tenietgedaan. We hebben met zijn allen dus wel degelijk betaald voor de crisis.

Op alles wordt bezuinigd
Het is ook interessant om te kijken naar waar wel geld voor is in deze tijd. De regering Wilders trekt geld uit voor veel meer wegen. Heel veel asfalt komt erbij. De regering Wilders trekt geld uit om plannen te maken voor een nieuwe kerncentrale. Alleen al het maken van plannen en kijken of vergunningen kunnen worden afgegeven kost miljoenen. De regering doet niets aan de hypotheekrenteaftrek. De Hanzespoorlijn wordt geopend. Er is veel geld voor beveiliging, camera's op straat, een nieuw biometrisch paspoort. De belasting voor bedrijven blijft heel erg laag. Grote bedrijven betalen eigenlijk helemaal geen belasting.

Het huishoudboekje is in eerste instantie een kwestie van prioriteiten stellen. Zijn dit nu de prioriteiten die gesteld moeten worden als iedereen er flink op achteruit gaat? Of kun je dit beter investeren in huurtoeslag, zorgtoeslag en kinderopvangtoeslag?