The rich men's world

'Waar komt ons geld vandaan?'
De meeste mensen zijn ervan overtuigd dat landen en regeringen geld maken. Zij beheersen de geldpers. Maar als alleen landen geld maken, hoe komt het dan dat het geld bij de bank nooit op is?
Banken, is de algemene notie, krijgen geld van spaarders en lenen dit geld uit. Maar hoe komt het dan dat we altijd, als we aan de voorwaarden voldoen, een lening kunnen krijgen? Als je naar de bank gaat en een lening wilt van 100 euro, zegt de bank nooit: "Sorry, maar we hebben geen geld." Geld is er altijd. Overal. Hoe kan dat? En als landen en regeringen inderdaad de enigen zijn die geld maken, waarom lenen ze dan van de bank tegen rente? Ze kunnen het geld immers gewoon maken. En hoe kan het dat iedereen, bedrijven, particulieren, overheden, voor onnoemelijke bedragen geleend hebben? Waar komt al dat geld vandaan? De wereld van het geld zit anders in elkaar dan we denken.

Banken maken namelijk geld! Iedere keer als iemand een bedrag komt lenen bij de bank, wordt dat bedrag aan nieuw geld gemaakt. Hoe werkt dat? Banken lenen geld uit. Ze lenen meer geld uit dan ze eigenlijk hebben. Dat is gereguleerd door de overheid. Meestal mogen banken negen keer de waarde van de inleg van de bank uitlenen. Als een bank geld krijgt van een spaarder, dan mag van 1/9de van dat geld weer leningen gemaakt worden. 8/9 is reserve. Wat gebeurt er dan?

Stel, een bank begint. Dan stort zij een bedrag bij de centrale bank. laten we eens zeggen 1150 euro. Een bank mag dan volgens de regels 9x zoveel geld uitlenen als zij heeft ingelegd. Als er geld naar de bank wordt gebracht mag daarvan 1/10 weer omgezet worden in nieuwe leningen.
Terug naar onze nieuwe bank. Zij heeft 1150 euro ingelegd. Op het moment dat jij naar de bank gaat en een lening vraagt voor zeg, 10.000 euro, dan mag de bank dat doen. Zij stort met de computer 10.000 euro op je rekening. Dat geld is er dus niet! feitelijk heeft de bank dat geld gemaakt. Er is maar 1150 euro.
Jij koopt iets voor die 10.000 euro. Het wordt gestort op de rekening van de eigenaar, en dus die van een bank. Die bank heeft nu dus 10.000 euro. Van dit geld mag volgens de regels van 1/10 weer nieuwe leningen gemaakt worden. 1/10 van 10.000 is 1000 euro. Daarvan mag dus 9x zoveel geld geleend worden, dus de nieuwe bank mag 9000 euro uitlenen.
Maar dat uitlenen gebeurt van geld dat er eigenlijk al niet was. Er is nog steeds maar 1150 euro ingelegd. Het onderpand voor deze nieuwe lening is geen geld, maar jouw belofte dat jij de 10.000 euro gaat terugbetalen. Nou deze 9000 euro wordt natuurlijk ook weer uitgegeven (zeg door meneer A) en komt opnieuw bij een bank. Deze bank mag nu 8100 euro aan nieuwe leningen uitschrijven. Maar het totaal aan geld
is nog steeds 1100 euro. Het onderpand is geen geld maar de belofte dat meneer A het geld terugbetaald waarvan het onderpand is dat jij het geld terugbetaald.
Dit kan doorgaan en doorgaan, het nieuwe bedrag dat uitgeleend mag worden wordt steeds een beetje kleiner (10.000, 9000, 8100,7300 etc, tot 0). Aan het einde is er bijna 100.000 euro gemaakt door de bank.
Maar dit is allemaal geld dat geleend is aan mensen. In het echt is er slechts 1100 euro. Er is dus 90 keer zoveel geld gecreëerd. Kortom, banken lenen geld uit dat ze niet hebben. Nog simpeler: banken kunnen net zoveel geld creeëren als wij kunnen lenen. De ratio van 9 keer zoveel lenen als er is, is namelijk in verschillende landen en op verschillende soorten rekeningen veel hoger. 20 keer , of dertig keer, of zestig keer. Onze belofte dat wij het geld zullen terugbetalen is de onderpand. 95% van al het geld dat in omloop is op dit moment is gemaakt omdat er iemand naar de bank is gegaan en een schuldbekentenis heeft getekend. Als jij een biljet van 10 euro hebt is dat eigenlijk geen geld, maar een schuldbekentenis van iemand aan een bank voor 9,50 euro en 50 cent is geld.

Daar komt ons geld vandaan. Als wij geld lenen bij de bank, wordt er nieuw geld gemaakt. Daarom zegt een bank nooit als je een lening komt afsluiten: "We hebben geen geld." Banken lenen geen geld uit. Banken creëren geld, uit schuld. Als er niemand zou zijn die een schuldbekentenis tekende aan de bankier, zou die geen geld hebben om te lenen. Geld = schuld. Dit betekent dat er zonder schulden geen geld zou zijn. Als niemand een schuld zou hebben zou 95% van ons geld niet bestaan. :)

Dat is waarom regeringen zo paniekerig zijn bij de huidige kredietcrisis. Banken moeten geld blijven uitlenen. Als ze geen geld meer uitlenen, droogt de poel aan geld op.

Maar wat betekent dit nog meer? Heel veel meer. Dit systeem kan niet blijven voortduren. In een volgende blog zal ik uitleggen waarom.